Ավետ Ավետիսյան

Ավետ Մարկոսի Ավետիսյանը (իսկական ազգանունը՝ Ոսկանյան) ծնվել է 1897 թվականին Թիֆլիսում, սովորել է Ներսիսյան դպրոցում, ընտանեկան պատճառով դպրոցը չի ավարտել և 5-րդ դասարանից դուրս է եկել:

Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին նա զորակոչվել է բանակ: 1918 թվականին զորակոչվելուց հետո Բաքվում ծանոթանում է Հովհաննես Աբելյանի հետ, որի միջնորդությամբ ընդունվում է Բաքվի հայկական թատրոնում որպես սկսնակ դերասան: Աբելյանը տեսնելով Ավետիսյանի ընդնունակությունները 1919 թվականին տանում է Թիֆլիս, ու մեկ տարի Արտիստական ընկերության թատրոնում աշխատելուց հետո տեղափոխվում է Հովսեփ Ոսկանյանի խումբը:

1919 թվականին Ավետ Ավետիսյանը Հովսեփ Ոսկանյանի խնդրանքով փոխում է Ոսկանյան ազանունը և ընդունում է Ավետիսյան ազգանունը:

1920 թվականին Ավետիսյանը ինդունվում է Ղարաքիլիսայում (Կիրոավականում) գործող Ամո Խարազյանի խումբը, որն այդ տարիներին սպասարկում է ինչպես Ղարաքիլիսա քաղաքին, արդեն Սովետական Հայաստանի տաբեր շրջաններին: Այդ նույն թվականին Ավետ Ավետիսյանը հրավիրվում է Երևան նոր ստեղծված պետական թատրոնում (հետագայում Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն) աշխատելու և 1922 թվականից մինչև իր կյանքի վերջը, անընդմեջ, աշխատում է այդ թատրոնում:

Ավետ Ավետիսյանը 1932 թվականից արժանանաում է հանրապետության վաստակավոր արտիստի իսկ 1937 թվակնին ՀԽՍՀ Ժողովրդական արտիստի կոչման:

Գ. Սունդուկյանի անվան թատրոնում Ավետիսյանը խաղացել է ավելի քան 200 դերեր, որոնցից նշանակալի են Զամբախովի՝ «Խաթաբալա», Պեպոյի՝ «Պեպո», Սաղաթելի՝ «Պատվի համար», Բարխուդարի՝ «Նամուս» և այլ դերերը:

Բեմին զուգահեռ, 1925 թվականից սկսած նա կապվում է Հայկինոյի հետ: Նրա առաջին դերակատարությունը կինոյում եղել է Հայրապետի դերը Համո Բեկ-Նազարովի «Նամուս» կինոնկարում, որից հետո Ավետիսյանը մինչ( իր կյանքի վերջը ստեղծել է 26 կերպար. Դրանցից են Սլո՝ «Զարե», Վարդան՝ «Շոր և Շորշոր», Ոստիկանապետ՝ «Խասփուշ», Բազազ Արտեմ՝ «Գիքոր», Սպարապետ՝ «Զանգեզուր», Սաղաթել՝ «Պատվի համար» և այլն:

Ավետ Ավետիսյանը թատրոնում և կինոյում իր բազմաթիվ դերակատարումների համար արժանանում է ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստի բարձր կոչման:

Ավետ Ավետիսյանը ակտիվ մասնակցություն է ունեցել հանրապետության հասրարակական կյանքում: Բավական է ասել, որ 1937 թվականից մինչև իր կյանքի վերջն, անընդմեջ, ընդունվել է Երևանի քաղաքային խորհրդի պատգամավոր:

Ավետ Ավետիսյանը մահացել է 1971 թվականին Երևանում: